هوش مصنوعی و مرگ تدریجی اینترنت سنتی؛ اکونومیست هشدار داد
آیا هوش مصنوعی اینترنت را می‌بلعد؟ این پرسش فقط فنی نیست، بلکه فلسفی و فرهنگی هم هست. اگر اینترنت دیگر محل تولید و نمایش محتوای اصیل نباشد، و فقط منبعی خام برای موتورهای هوشمند شود، چه کسی حقیقت را می‌نویسد؟ چه کسی منابع را اعتبارسنجی می‌کند؟ و مهم‌تر از همه، چه کسی هزینه تولید دانش را می‌پردازد؟
در گزارشی هشداردهنده، هفته‌نامه اکونومیست از پدیده‌ای سخن گفته که ممکن است بنیان اینترنت به شکلی که می‌شناسیم را متحول—or حتی نابود—کند: چت‌بات‌های هوش مصنوعی در حال کشتن اینترنت سنتی‌اند.
در سال‌های اخیر، ابزارهایی مانند ChatGPT، Claude و Gemini نه‌تنها توانسته‌اند نقش مشاور، مدرس، پزشک، نویسنده و راهنمای آنلاین را ایفا کنند، بلکه به تدریج جایگزین موتورهای جستجوی کلاسیک و وب‌گردی سنتی شده‌اند. کاربران به جای باز کردن ده‌ها تب و جستجوی زمان‌بر در گوگل، اکنون پاسخ فوری، خلاصه و هوشمند می‌خواهند—و هوش مصنوعی دقیقاً همین را ارائه می‌دهد.
آمارهای نگران‌کننده از سقوط ترافیک وب:
بر اساس تحلیل اکونومیست، تأثیر این دگرگونی دیجیتال بسیار عمیق‌تر از تصور اولیه است:
- ترافیک سایت‌های خبری، بیش از ۵۰٪ کاهش یافته؛
- سایت‌های علمی و آموزشی، ۱۰٪ از بازدیدکنندگان خود را از دست داده‌اند؛
- سایت‌های مرجع مانند ویکی‌پدیا، ۱۵٪ افت ترافیک داشته‌اند؛
- و حتی سایت‌های بهداشتی و پزشکی، با وجود اهمیت اطلاعاتشان، ۳۱٪ افت بازدید را تجربه کرده‌اند.
بحران در کمین ناشران محتوا
این کاهش ترافیک به معنای کاهش درآمد، کم شدن انگیزه برای تولید محتوای کیفی، و در نهایت تضعیف اکوسیستم اطلاع‌رسانی در اینترنت است. ویکی‌پدیا که سال‌ها به عنوان یک منبع عمومی و رایگان فعالیت می‌کرد، اکنون با تهدیدی واقعی روبه‌روست؛ تهدیدی که نه از طرف دولت‌ها یا حملات سایبری، بلکه از سوی فناوری‌ای می‌آید که از محتوای همین سایت‌ها تغذیه کرده، اما کاربران را از مراجعه به آن‌ها بی‌نیاز می‌کند.
آیا هوش مصنوعی اینترنت را می‌بلعد؟
این پرسش فقط فنی نیست، بلکه فلسفی و فرهنگی هم هست. اگر اینترنت دیگر محل تولید و نمایش محتوای اصیل نباشد، و فقط منبعی خام برای موتورهای هوشمند شود، چه کسی حقیقت را می‌نویسد؟ چه کسی منابع را اعتبارسنجی می‌کند؟ و مهم‌تر از همه، چه کسی هزینه تولید دانش را می‌پردازد؟
هوش مصنوعی بدون محتوا وجود ندارد، و محتوا بدون دیده‌شدن، نمی‌تواند دوام بیاورد. اکنون جهان در یک بزنگاه دیجیتال ایستاده است: یا باید تعادل جدیدی میان هوش مصنوعی و تولیدکنندگان محتوا ایجاد شود، یا باید منتظر انقراض تدریجی اینترنتی باشیم که روزی قرار بود دانش را برای همه دموکراتیزه کند.
آینده چه می‌شود؟
هوش مصنوعی در حال تغییر شکل اینترنت است؛ اما اگر این تغییر بدون تدبیر باشد، ممکن است چیزی که می‌سازد، تنها سایه‌ای از اینترنت آزاد و پویای سابق باشد. آینده، نه فقط به توانایی الگوریتم‌ها، بلکه به تصمیم‌های ما در قبال آن‌ها وابسته است.
نویسنده: نویسا راد