تحلیل اولین پیام علی لاریجانی پس از عضویت مجدد در شورای عالی امنیت ملی
بازگشت یک چهره پرنفوذ سیاسی با زبان نمادها
علی لاریجانی، سیاستمدار قدیمی و رئیس پیشین مجلس شورای اسلامی، بار دیگر به یکی از نهادهای کلیدی نظام، شورای عالی امنیت ملی، بازگشت؛ نهادی که سیاستهای کلان امنیتی، دفاعی و بعضاً بینالمللی جمهوری اسلامی را هماهنگ میکند. اما آنچه بیش از خود انتصاب، توجه ناظران را جلب کرد، اولین پیام عمومی لاریجانی پس از بازگشتش بود؛ پیامی که در قالب یک آیه قرآنی منتشر شد و حاوی پیامهایی چندلایه و نمادین است.

پس از ماهها دوری از مناصب ارشد اجرایی، علی لاریجانی، سیاستمدار قدیمی و رئیس پیشین مجلس شورای اسلامی، بار دیگر به یکی از نهادهای کلیدی نظام، شورای عالی امنیت ملی، بازگشت؛ نهادی که سیاستهای کلان امنیتی، دفاعی و بعضاً بینالمللی جمهوری اسلامی را هماهنگ میکند.
اما آنچه بیش از خود انتصاب، توجه ناظران را جلب کرد، اولین پیام عمومی لاریجانی پس از بازگشتش بود؛ پیامی که در قالب یک آیه قرآنی منتشر شد و حاوی پیامهایی چندلایه و نمادین است.
لاریجانی و زبان قرآن؛ سیاستمداری با بیان رمزآلود
در صفحه رسمی منتسب به علی لاریجانی، آیه ۱۰۱ سوره یوسف منتشر شد. آیهای که از زبان حضرت یوسف (ع) پس از رسیدن به اوج قدرت روایت میشود:
“رَبِّ قَدْ آتَیْتَنِی مِنَ الْمُلْکِ…”
پروردگارا، تو به من بخشی از فرمانروایی دادی و دانش تعبیر خوابها آموختی…
این آیه در فضایی آرام و خاضعانه از دستاوردهای یوسف نبی سخن میگوید؛ قدرت و علم، دو عنصری که دقیقاً با چهره علی لاریجانی در ذهن نخبگان سیاسی ایران گره خورده است: قدرتی که در مجلس، صدا و سیما و نهادهای امنیتی تجربه کرده، و دانشی که از او یک «استراتژیست» در میان سیاستورزان ایرانی ساخته است.
انتخاب این آیه از سورهای که سراسر مبتنی بر توطئه، زندان، صبر و نهایتاً پیروزی عقل و اخلاق است، نمیتواند صرفاً یک تداعی شخصی باشد. لاریجانی به سبک خود، پیامی چندوجهی فرستاده است:
– بازگشت او به قدرت، نه ناشی از جاهطلبی، بلکه نتیجه صبر و تجربه است.
– او خود را خدمتگزاری میبیند که با عنایت الهی، آماده ایفای نقش در مرحلهای دیگر از حیات سیاسیاش است.
– و شاید مهمتر از همه، او خود را در میان «صالحین» و در جستوجوی «حسن خاتمه» معرفی میکند.
چرا شورای عالی امنیت ملی؟
حضور علی لاریجانی در شورای عالی امنیت ملی (که ریاست آن با رئیسجمهور است اما سیاستگذاریهای کلان آن تحت نظر رهبری صورت میگیرد) از چند زاویه مهم است:
بازگشت لاریجانی به تصمیمسازی امنیتی، آن هم در برههای پرتنش در منطقه و جهان (از جنگهای نیابتی گرفته تا بنبست برجام) حاوی یک پیام آشکار است: حاکمیت دوباره به تجربه، مصلحتگرایی و عقلانیت نیاز دارد.
ترکیب فعلی شورا با حضور لاریجانی ممکن است توازنی در برابر چهرههایی با رویکرد رادیکالتر یا امنیتمحورتر ایجاد کند.
از سوی دیگر، لاریجانی در سالهای اخیر بهنوعی قربانی نگاههای سختگیرانهتر جناح راست در نظام شده بود و حالا بازگشت او میتواند نشانهای از بازتعریف توازن سیاسی در بالاترین سطوح تصمیمگیری باشد.
از سکوت تا رمزگشایی؛ لاریجانی چه چیزی را نمیگوید؟
پیام نخست علی لاریجانی در قالب یک آیه منتشر شد؛ بدون توضیح، بیانیه یا تفسیر. این سبک از پیامرسانی در سیاست ایران نشانهای از زبان استعاره، نماد و فاصلهگذاری هدفمند با افکار عمومی است. لاریجانی ترجیح داده بهجای واکنش مستقیم به بازتابهای بازگشتش، خود را در قامت یک سیاستمدار کهنهکار و آرام معرفی کند؛ کسی که آمده تا کارهای نیمهتمام گذشته را، این بار شاید با اختیارات کمتر اما نفوذ بیشتر، به سرانجام برساند.
پیامِ صامت با صدای بلند
نخستین پیام علی لاریجانی پس از بازگشت به شورای عالی امنیت ملی، بیش از آنکه خبر باشد، نشانه است. نشانهای از بازگشت آرام اما پرمعنای یک بازیگر مؤثر به صحنه تصمیمسازی در ایران؛ کسی که هنوز به جای شعار، با قرآن سخن میگوید، و هنوز باور دارد «تعبیر خوابها» میتواند مسیر آینده را روشنتر کند.
نویسنده: آرزو ایرانیخواه