پژمان جمشیدی روی پرده آری، روی بیلبورد نه؛ معمای تازه نظارت در سینمای ایران

  حذف تصویر پژمان جمشیدی از بیلبوردهای تبلیغاتی سریال «محکوم»، فراتر از یک خبر ساده‌ سینمایی، به معمایی تازه در نظام نظارت فرهنگی ایران بدل شده است؛ معمایی که از یک سو پای ستاره‌ای محبوب و پرمخاطب را وسط می‌کشد و از سوی دیگر، پرده از سازوکاری کمتر شناخته‌شده به نام «شورای چهره‌ها» برمی‌دارد.

  محمدرضا منصوری، تهیه‌کننده «محکوم»، در گفت‌وگویی اختصاصی توضیح داده است که در طراحی‌های اولیه، تصویر پژمان جمشیدی در کنار دیگر بازیگران قرار داشت، اما درست پیش از نصب بیلبوردها اعلام شد که مجوز نمایش چهره‌ی او صادر نشده است. به گفته‌ او، تصمیم نهایی نه از سوی گروه سازنده و نه از طرف پلتفرم پخش، بلکه از مسیر شورا و در نهایت وزارت ارشاد ابلاغ شده است.

   این ممنوعیت، درست زمانی اتفاق افتاده که پژمان جمشیدی یکی از چهره‌های محبوب و اقتصادی سینمای ایران به حساب می‌آید؛ بازیگری که از فوتبال وارد سینما شد و توانست هم در گیشه فیلم‌های پرفروش حضور پررنگی داشته باشد و هم در آثار جدی جایگاهی برای خود پیدا کند. حذف تصویر چنین بازیگری از تبلیغات رسمی، پرسشی اساسی ایجاد می‌کند: وقتی ستاره‌ای می‌تواند در سریال یا فیلم بدرخشد، چرا در تبلیغات محیطی نباید دیده شود؟

   فراتر از یک چهره؛ پیامدهای فرهنگی و اقتصادی

  این اتفاق را می‌توان نشانه‌ای از تعمیق شکاف میان سیاست‌گذاری فرهنگی و واقعیت بازار دانست. در شرایطی که پلتفرم‌ها و سینماها برای جذب مخاطب به ستاره‌هایی مانند جمشیدی نیاز دارند، حذف تصویر او از تبلیغات شهری عملاً به معنای تضعیف چرخه‌ اقتصادی صنعت سرگرمی است. این اقدام، علاوه بر لطمه به سرمایه‌گذاری تهیه‌کنندگان، پیام پنهانی هم دارد: «محبوبیت مردمی» لزوماً تضمینی برای حضور بی‌مانع در عرصه‌ی رسمی نیست.

  از سوی دیگر، این ممنوعیت در سطحی کلان‌تر می‌تواند به کاهش اعتماد مخاطبان منجر شود. مردمی که هر روز در شبکه‌های اجتماعی با تصاویر ستاره‌های محبوب خود روبه‌رو هستند، وقتی همان ستاره‌ها در بیلبوردها حذف می‌شوند، ناخواسته با تناقضی آشکار مواجه خواهند شد؛ تناقضی که می‌تواند فاصله‌ میان سلیقه‌ی عمومی و سیاست‌گذاری رسمی را پررنگ‌تر کند.

آینده‌ای مبهم برای «محکوم» و دیگر تولیدات

   هرچند منصوری تأکید کرده که پیگیری‌ها برای رفع این ممنوعیت ادامه دارد، اما پرسش اصلی باقی می‌ماند: آیا این تصمیم یک مورد استثنایی است یا به الگویی تازه در تبلیغات سینمایی تبدیل خواهد شد؟ اگر پای معیارهای سلیقه‌ای و غیرشفاف به میدان آمده باشد، بسیاری از تهیه‌کنندگان در آینده با ریسک‌های بیشتری برای انتخاب بازیگران و طراحی تبلیغات روبه‌رو خواهند شد.

   به‌این‌ترتیب، حذف تصویر پژمان جمشیدی تنها یک حاشیه‌ برای یک سریال تازه نیست؛ بلکه نشانه‌ای است از تغییر زمین بازی در صنعت سرگرمی ایران. زمینی که در آن، هرچند ستاره‌ها بر پرده حضور دارند، اما ممکن است در تبلیغات شهری از قاب کنار گذاشته شوند؛ معمایی که همچنان پاسخی روشن برای آن وجود ندارد.

نویسنده: دارا مجد