دادستانی تهران علیه بلاگر «وکیل‌نما» اعلام جرم کرد
وکیل‌نما یا بازیگر آرایشگر؟
ویدیوی تبلیغاتی یک مؤسسه حقوقی که با حضور بلاگر آرایشگری ساخته شده بود، به اتهام «تظاهر به وکالت» و «دعوت به جرایم منافی عفت» به پرونده‌ای جنجالی بدل شد.
دادستانی تهران روز گذشته در اطلاعیه‌ای رسمی اعلام کرد علیه فردی که در یک ویدیوی تبلیغاتی اینستاگرامی در نقش «وکیل» ظاهر شده و درباره راه‌های فرار از اتهام «ارتباط نامشروع» صحبت کرده بود، اعلام جرم شده است.
در این اطلاعیه آمده است:
«محتوایی خلاف عفت عمومی در فضای مجازی منتشر شد که افراد را به ارتکاب جرایم منافی عفت دعوت و ترغیب می‌کرد. این محتوا بلافاصله مورد بررسی دادستانی قرار گرفت و صبح امروز علیه مدیر مؤسسه حقوقی صاحب این حساب کاربری اعلام جرم شد.»
طبق توضیحات دادستانی، فرد حاضر در ویدیو اساساً وکیل نبوده، بلکه یک بلاگر حوزه آرایشگری است که بدون داشتن پروانه وکالت، تنها به‌عنوان بازیگر جلوی دوربین ظاهر شده است. اتهامات مطرح‌شده علیه مؤسسه حقوقی منتشرکننده این ویدیو نیز شامل «تظاهر و مداخله در امر وکالت» و «دعوت به ارتکاب جرایم منافی عفت از طریق سامانه‌های رایانه‌ای» عنوان شده است.
تحلیل: مرز باریک میان تبلیغات و جرم
ماجرای اخیر بار دیگر یکی از چالش‌های جدی فضای مجازی ایران را آشکار کرد: ابهام در مرز میان تبلیغات، سرگرمی و قانون.
در شرایطی که بلاگرها و اینفلوئنسرها روزبه‌روز نقش پررنگ‌تری در تبلیغات خدمات و حتی حوزه‌های حساس مثل مهاجرت و حقوقی ایفا می‌کنند، نبود نظارت دقیق می‌تواند زمینه‌ساز بحران‌های تازه‌ای شود.
این پرونده نشان می‌دهد:
- استفاده ابزاری از چهره‌های غیرمتخصص (مثل بلاگر آرایشگری در نقش وکیل) نه‌تنها اعتماد عمومی را خدشه‌دار می‌کند، بلکه ممکن است پیگرد قانونی در پی داشته باشد.
- تظاهر به وکالت بر اساس قانون مصوب سال ۱۳۱۵ جرم محسوب می‌شود؛ یعنی حتی «ظاهر شدن» در قامت وکیل بدون داشتن پروانه رسمی می‌تواند عواقب کیفری داشته باشد.
- فضای خاکستری تبلیغات حقوقی، جایی است که هم مؤسسات حقوقی باید با احتیاط عمل کنند و هم قانون‌گذار ناچار است شفاف‌تر ورود کند.
در نهایت، این پرونده بیش از آنکه صرفاً یک تخلف فردی باشد، زنگ خطری است برای تمام مؤسسات و بلاگرهایی که مرز «نمایش تبلیغاتی» و «تخلف قانونی» را نادیده می‌گیرند.
پرونده «وکیل‌نمای اینستاگرامی» تنها یک نمونه از بحران بزرگ‌تر در فضای تبلیغات آنلاین است؛ جایی که میل به دیده‌شدن و جذب مخاطب، گاهی بر عقلانیت و قانون‌مداری غلبه می‌کند. باید دید در روزهای آینده این پرونده چه سرانجامی خواهد داشت و آیا به الگویی برای برخورد جدی‌تر با «تظاهر به تخصص» در فضای مجازی بدل خواهد شد یا نه.
نویسنده: نازلی کیان