«پیر پسر» صدرنشین گیشه شد؛ عبور یک درام اجتماعی از دیوار کمدی‌ها

   سینمای ایران در سال‌های اخیر بارها با انتقادهایی درباره یکنواختی ژانر و سلطه فیلم‌های کمدی بر گیشه مواجه بوده است. در چنین فضایی، خبر صدرنشینی فیلم اجتماعی «پیر پسر» به کارگردانی اکتای براهنی نه تنها یک موفقیت اقتصادی، بلکه نشانه‌ای از تغییر ذائقه و اعتماد دوباره تماشاگران به سینمای جدی است.

عبور تاریخی از سلطه کمدی‌ها

برای سال‌ها، فیلم‌های کمدی – حتی در سطح نازل کیفی – تضمین اصلی فروش سینما بودند. اما حالا، یک درام اجتماعی بحث‌برانگیز توانسته گیشه را تسخیر کند. این اتفاق را می‌توان به‌نوعی «چرخش» در بازار فیلم تعبیر کرد؛ حرکتی که شاید راه را برای بازگشت تنوع ژانری به سینمای ایران باز کند.

از روتردام تا تهران

موفقیت «پیر پسر» صرفاً به گیشه محدود نمی‌شود. این فیلم پیش‌تر جایزه بزرگ بهترین فیلم جشنواره روتردام ۲۰۲۴ را دریافت کرده بود؛ افتخاری که برای سینمای ایران در سطح بین‌المللی اعتبار می‌آورد. همزمانی این موفقیت جهانی با استقبال داخلی، نشان می‌دهد که فیلم توانسته بین معیارهای هنری و پسند عامه پلی بزند؛ امری که کمتر اثری در سینمای ایران موفق به تحقق آن شده است.

نقش تهیه‌کنندگان و پخش‌کننده

تهیه‌کنندگی مشترک بابک حمیدیان و حنیف سروری و نیز پخش توسط عامریان فیلم نشان از یک مدیریت هوشمند در چرخه تولید و عرضه دارد. در شرایطی که بسیاری از فیلم‌های جدی در مسیر اکران با محدودیت مواجه می‌شوند، استراتژی‌های تبلیغاتی و شبکه پخش گسترده «پیر پسر» نقش مهمی در دیده شدن و فروش آن ایفا کرده است.

تحلیل پیامدها

موفقیت این فیلم پیام‌های مهمی برای آینده سینمای ایران دارد:

• بازار داخلی آماده تغییر است. مخاطبان، برخلاف تصور رایج، همچنان به آثار جدی و اجتماعی توجه نشان می‌دهند.
• گیشه و اعتبار بین‌المللی می‌توانند هم‌راستا باشند. «پیر پسر» نشان داد که فیلمی با موفقیت جشنواره‌ای، الزاماً در گیشه شکست نمی‌خورد.
• فضای تازه برای فیلم‌سازان جوان باز می‌شود. کارگردانانی که پیش‌تر به دلیل ریسک بالای ژانر اجتماعی نگران بودند، حالا می‌توانند به پشتوانه این موفقیت به تولید آثار جدی‌تر بیندیشند.

چشم‌انداز آینده

اگرچه هنوز زود است که این موفقیت را یک «قاعده» بنامیم، اما بدون تردید، «پیر پسر» نقطه عطفی در روند فروش سینمای ایران خواهد بود. این فیلم می‌تواند الگویی برای بازتعریف رابطه میان سینمای هنری و بازار باشد؛ الگویی که اگر تکرار شود، سینمای ایران را از چرخه فرساینده‌ی کمدی‌های تکراری نجات خواهد داد.

نویسنده: آرزو ایرانی‌خوه